Soňky ýyllarda çagalaryň we ýetginjekleriň arasynda miýopiýa meselesi has ýitileşdi we keseliň ýokary bolmagy we ýaş başlamagyň tendensiýasy bilen häsiýetlendirildi. Jemgyýetiň saglygy meselesinde möhüm meselä öwrüldi. Elektron enjamlara uzak wagtlap bil baglamak, açyk howada işlemezlik, ukynyň ýeterlik bolmazlygy we deňagramsyz berhiz ýaly faktorlar çagalaryň we ýetginjekleriň görüşiniň sagdyn ösmegine täsir edýär. Şonuň üçin çagalarda we ýetginjeklerde miýopiýanyň täsirli gözegçiligi we öňüni almak zerurdyr. Bu ýaş toparynda miýopiýanyň öňüni almak we gözegçilik etmek maksady, äýnege zerurlygy aradan aýyrmak ýa-da miýopiýany bejermek däl-de, irki miýopiýanyň we ýokary miýopiýanyň, şeýle hem ýokary miýopiýadan döreýän dürli kynçylyklaryň öňüni almakdyr.
Irki başlanýan miýopiýanyň öňüni almak:
Çaga doglanda gözler doly ösmeýär we fiziologiki giperopiýa ýa-da “giperopiki ätiýaçlyk” diýlip atlandyrylýan giperopiýa (öňdengörüjilik) ýagdaýynda. Beden ulaldygyça gözleriň refraktiw ýagdaýy kem-kemden giperopiýadan emmetropiýa geçýär (uzakdan görmeýän ýa-da uzakdan görmeýän ýagdaý), “emmetropizasiýa” diýilýär.
Gözleriň ösüşi iki esasy basgançakda bolýar:
1. Çagalykda çalt ösüş (3 ýaşa çenli):
Täze doglan çaganyň gözüniň ortaça uzynlygy 18 mm. Çaga doglandan soň ilkinji ýylda iň çalt ösýär we üç ýaşyna çenli eksenel uzynlygy (gözüň öň tarapy bilen arka aralygy) takmynan 3 mm ýokarlanýar we giperopiýa derejesini ep-esli peseldýär.
2. olesetginjeklikde haýal ösüş (3 ýaşa çenli):
Bu etapda eksenel uzynlygy bary-ýogy 3,5 mm ýokarlanýar we refraktiw ýagdaý emmetropiýa tarap hereketini dowam etdirýär. 15-16 ýaş aralygynda gözüň ululygy ululara meňzeýär: erkekler üçin takmynan (24.00 ± 0.52) mm, aýallar üçin (23.33 ± 1,15) mm, şondan soň iň az ulalýar.
Çagalyk we ýetginjeklik ýyllary görüşiň ösmegi üçin möhümdir. Ir ýüze çykýan miýopiýanyň öňüni almak üçin, üç ýaşynda abraýly hassahana baryp görmek bilen üç ýaşynda yzygiderli görüş ösüşini barlamak maslahat berilýär. Miyopiýany ir ýüze çykarmak örän möhümdir, sebäbi miýopiýany ir ösdürýän çagalar has çalt ösüp bilerler we ýokary miýopiýa döremek ähtimallygy ýokarydyr.
Mokary miýopiýanyň öňüni almak:
Highokary miýopiýanyň öňüni almak, miýopiýanyň ösüşine gözegçilik etmegi öz içine alýar. Miyopiýanyň köp halatlary dogabitdi däl, ýöne pesden orta, soň bolsa ýokary miýopiýa çenli ösýär. Mokary miýopiýa, makula degenerasiýasy we retinal bölünişik ýaly çynlakaý kynçylyklara sebäp bolup biler, bu bolsa görüşiň bozulmagyna ýa-da kör bolmagyna sebäp bolup biler. Şonuň üçin ýokary miýopiýanyň öňüni almak maksady, miýopiýanyň ýokary derejelere geçmek howpuny azaltmakdyr.
Misalňyş düşünjeleriň öňüni almak:
1alňyş düşünje 1: Miyopiýany bejerip ýa-da tersine alyp bolýar.
Häzirki lukmançylyk düşünjesi, miýopiýanyň öwezini dolup bolmajakdygyny görkezýär. Operasiýa miýopiýany “bejerip bilmeýär” we operasiýa bilen baglanyşykly töwekgelçilikler saklanýar. Mundan başga-da, hemmeler operasiýa üçin laýyk kandidat däl.
2alňyş düşünje 2: Aýna geýmek miýopiýany ýaramazlaşdyrýar we gözüň deformasiýasyna sebäp bolýar.
Miyopik gözleri ýaramaz ýagdaýda galdyranda äýnek dakmazlyk, wagtyň geçmegi bilen gözüň dartylmagyna sebäp bolýar. Bu ştamm miýopiýanyň ösüşini çaltlaşdyryp biler. Şonuň üçin dogry bellenen äýnek dakmak, uzak aralyk görüşini gowulandyrmak we miýopik çagalarda kadaly görüş funksiýasyny dikeltmek üçin möhümdir.
Çagalar we ýetginjekler ösüşiň we ösüşiň möhüm döwründe, gözleri henizem ösýär. Şeýlelik bilen, görüşlerini ylmy we rasional goramak iň möhümdir.Şeýlelik bilen, miýopiýanyň öňüni nädip alyp bileris?
1. Gözüň dogry ulanylmagy: 20-20-20 düzgünine eýeriň.
- Ekranyň her 20 minutynda 20 fut (takmynan 6 metr) bir zada seretmek üçin 20 sekuntlyk dynç alyň. Bu gözleri rahatlandyrmaga kömek edýär we gözüň dartylmagynyň öňüni alýar.
2. Elektron enjamy ýerlikli ulanmak
Ekranlardan degişli aralygy saklaň, orta ekranyň ýagtylygyny üpjün ediň we uzak wagtlap seretmekden gaça duruň. Gijeki okuw we okamak üçin gözleri goraýan stol çyralaryny ulanyň we gowy duruň, kitaplary gözlerden 30-40 sm uzaklykda saklaň.
3. Daşky işjeňlik wagtyny köpeltmek
Günde iki sagatdan gowrak açyk işjeňlik miýopiýa howpuny ep-esli azaldyp biler. Günüň ultramelewşe şöhlesi gözlerde dopaminiň bölünip çykmagyna kömek edýär, bu aşa köp okuň uzalmagyny saklaýar we miýopiýanyň öňüni alýar.
4. Gözüň yzygiderli barlaglary
Miyopiýanyň öňüni almak we oňa gözegçilik etmek üçin yzygiderli barlaglar we görüş saglyk ýazgylaryny täzelemek möhümdir. Miyopiýa meýilli çagalar we ýetginjekler üçin yzygiderli barlaglar meseleleri ir kesgitlemäge kömek edýär we öňüni alyş çärelerine öz wagtynda rugsat berýär.
Çagalarda we ýetginjeklerde miýopiýanyň ýüze çykmagy we ösüşi köp faktorlara täsir edýär. “Öňüni alyş bejergisine ünsi jemlemek” baradaky ýalňyş düşünjeden daşlaşmaly we miýopiýanyň döremeginiň we ösüşiniň netijeli öňüni almak we gözegçilikde saklamak, şeýlelik bilen durmuş derejesini ýokarlandyrmak üçin bilelikde işlemeli.
Unilem optiki, miýopiýa gözegçilik linzalarynyň dürli görnüşlerini üpjün edýär. Has giňişleýin maglumat üçin https://www.universeoptical.com/myopia-control-product/ girmegiňizi haýyş edýäris.
